Τα ημερολόγια του Μλιάντιτς για τον πόλεμο παρέχουν πρωτάκουστα στοιχεία στους εισαγγελείς του διεθνούς ποινικού δικαστηρίου. [Getty Images]05/08/2010
Ημερολόγια που αποδίδονται στον βοσνιοσέρβο στρατιωτικό διοικητή Ράτκο Μλιάντιτς δίνουν λεπτομέρειες για τις προμήθειες όπλων και καυσίμων και τις συναντήσεις με σέρβους στρατιωτικούς αξιωματούχους. Τα έγγραφα, λένε οι ειδικοί, δείχνουν με σαφήνεια την εμπλοκή της Σερβίας στον πόλεμο της Β&Ε.
Της Μπιλιάνα Πέκουσιτς για τους Southeast European Times στο Βελιγράδι -- 05/08/10
Καθώς οι εισαγγελείς του ποινικού δικαστηρίου της Χάγης μελετούν τα πρόσφατα ανακαλυφθέντα ημερολόγια, τα οποία λέγεται ότι γράφηκαν από τον Ράτκο Μλιάντιτς, έναν από τους κορυφαίους φυγόδικους εγκλημάτων πολέμου, οι ιστορικοί συζητούν τη σημασία των ευρημάτων.
Για πολλούς, είναι πειθαναγκαστικά στοιχεία της βαθιάς εμπλοκής της Σερβίας στη βία και τις θηριωδίες που διαμέλισαν τη Βοσνία & Ερζεγοβίνη.
"Είναι σαφές από τα ημερολόγια ότι ο στρατός της Δημοκρατίας της Σέρπσκα δημιουργήθηκε βάσει σχεδίου που κατάστρωσε το υπουργικό συμβούλιο του τότε σέρβου προέδρου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και εκτελέστηκε από τον γιουγκοσλαβικό λαϊκό στρατό, που τότε είχε αρχίσει να διαλύεται" είπε ο Ντούσαν Γιάνκιτς, επικεφαλής του Φόρουμ Εθνοτικών Σχέσεων.
Τα έγγραφα αυτά, εάν είναι αυθεντικά, δείχνουν το πώς η Σερβία χρηματοδότησε σχεδόν όλες τις βοσνιο-σερβικές στρατιωτικές δυνάμεις. Αναφέρουν λεπτομέρειες σχετικά με τις προμήθειες όπλων και καυσίμων καθώς και τους μισθούς των αξιωματικών και στρατιωτών, είπε.
Ο ιστορικός Μίλε Μπέλαγιακ, που εξετάζει έγγραφα του πολέμου στη Βοσνία & Ερζεγοβίνη επί σειρά ετών και έχει εξετάσει άλλα πρότερα ημερολόγια που γράφηκαν από το Μλιάντιτς, συμφωνά ότι το νέο εύρημα είναι πολύ ενοχοποιητικό. "Το χρήμα, λάφυρα του πολέμου από τη Βοσνία, οδηγεί σχεδόν πάντα σε ορισμένα μεγάλα ονόματα στη Σερβία, από εγκληματίες σε πολιτικούς" είπε.
Τα ημερολόγια, που χρονολογούνται μεταξύ Ιουνίου 1991 και Νοεμβρίου 1996, ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια έρευνας στο σπίτι της συζύγου του Μλιάντιτς. Η αστυνομία χρησιμοποίηση ειδική κάμερα που "πιάνει" αντικείμενα πίσω από τοίχους, ξύλο και ενισχυμένο τσιμέντο.
Πίσω από έναν τοίχο, οι ερευνητές βρήκαν περισσότερες από 3.500 σελίδες, ηχογραφήσεις και άλλα στοιχεία. Τα ευρήματα παραδόθηκαν στο διεθνές ποινικό δικαστήριο κατά τις αρχές του τρέχοντος έτους, ενώ αποσπάσματα αυτών δόθηκαν στη δημοσιότητα τον περασμένο μήνα.
Ο Μλιάντις κατέγραφε σχολαστικά τα ονόματα όσων συναντούσε και περιέγραφε τις συζητήσεις τους, λένε οι ειδικοί. Τα ηχογραφημένα αρχεία καταγράφουν τις τηλεφωνικές του συζητήσεις με σέρβους στρατιωτικούς ηγέτες και πολιτικούς. Ο Μλιάντιτς έδινε λεπτομερείς περιγραφές και για τις συναντήσεις με τον πρώην σέρβο επικεφαλής της ασφάλειας Γιόβιτσα Στάνισιτς, που τώρα δικάζεται στη Χάγη, και άλλους σέρβους αξιωματικούς.
Μεταξύ άλλων, τα ημερολόγια λέγεται ότι παρέχουν στοιχεία για μια μυστική συμφωνία μεταξύ σέρβων και κροατών για το πώς να διαιρέσουν τη Β&Ε και να εκδιώξουν τους μουσουλμάνους από ορισμένες περιοχές.
Αυτό που καταφανώς λείπει είναι η όποια αναφορά στη γενοκτονία του Ιουλίου 1995 στη Σρεμπρένιτσα, που συνέβη υπό την ηγεσία του Μλιάντιτς. Η Σερβία απαλλάχθηκε από το διεθνές δικαστήριο το 2007 των κατηγοριών ότι είχε οργανώσει τη θηριωδία.
Τα στοιχεία από τα ημερολόγια, ωστόσο, θα χρησιμοποιηθούν στη δίκη του Ράντοβαν Κάρατζιτς, του πρώην προέδρου της ΔΣ, ο οποίο αντιμετωπίζει κατηγορίες γενοκτονίας στη Χάγη.
Ο ιστορικός Νίκολα Σάμαρτζιτς πιστεύει ότι ενώ τα ημερολόγια του Μλιάντιτς δείχνουν την άμεση εμπλοκή της Σερβίας στον πόλεμο της Β&Ε, έχουν μεγαλύτερη σημασία από ιστορική παρά νομική σκοπιά.
"Τα ημερολόγια περιέχουν πληροφορίες ότι ο Μλιάντιτς βρισκόταν σε διαρκή επαφή με τον τότε πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και την ανώτερη σερβική στρατιωτική ηγεσία. Είναι, όπως είναι γνωστό άλλωστε, πολύ αυταρχικός και σίγουρα πολλές αποφάσεις τις έλαβε ο ίδιος. "Όμως εάν από το ημερολόγιό του μπορούμε να δούμε ότι τη γενική στρατηγική τη σχεδίασαν ο σερβικός στρατός και πολιτεία, τότε αυτό αποτελεί ισχυρό στοιχείο ότι η Σερβία έκανε πόλεμο στη Βοσνία" είπε ο Σάμαρτζιτς.
Για πολλούς, είναι πειθαναγκαστικά στοιχεία της βαθιάς εμπλοκής της Σερβίας στη βία και τις θηριωδίες που διαμέλισαν τη Βοσνία & Ερζεγοβίνη.
"Είναι σαφές από τα ημερολόγια ότι ο στρατός της Δημοκρατίας της Σέρπσκα δημιουργήθηκε βάσει σχεδίου που κατάστρωσε το υπουργικό συμβούλιο του τότε σέρβου προέδρου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και εκτελέστηκε από τον γιουγκοσλαβικό λαϊκό στρατό, που τότε είχε αρχίσει να διαλύεται" είπε ο Ντούσαν Γιάνκιτς, επικεφαλής του Φόρουμ Εθνοτικών Σχέσεων.
Τα έγγραφα αυτά, εάν είναι αυθεντικά, δείχνουν το πώς η Σερβία χρηματοδότησε σχεδόν όλες τις βοσνιο-σερβικές στρατιωτικές δυνάμεις. Αναφέρουν λεπτομέρειες σχετικά με τις προμήθειες όπλων και καυσίμων καθώς και τους μισθούς των αξιωματικών και στρατιωτών, είπε.
Ο ιστορικός Μίλε Μπέλαγιακ, που εξετάζει έγγραφα του πολέμου στη Βοσνία & Ερζεγοβίνη επί σειρά ετών και έχει εξετάσει άλλα πρότερα ημερολόγια που γράφηκαν από το Μλιάντιτς, συμφωνά ότι το νέο εύρημα είναι πολύ ενοχοποιητικό. "Το χρήμα, λάφυρα του πολέμου από τη Βοσνία, οδηγεί σχεδόν πάντα σε ορισμένα μεγάλα ονόματα στη Σερβία, από εγκληματίες σε πολιτικούς" είπε.
Τα ημερολόγια, που χρονολογούνται μεταξύ Ιουνίου 1991 και Νοεμβρίου 1996, ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια έρευνας στο σπίτι της συζύγου του Μλιάντιτς. Η αστυνομία χρησιμοποίηση ειδική κάμερα που "πιάνει" αντικείμενα πίσω από τοίχους, ξύλο και ενισχυμένο τσιμέντο.
Πίσω από έναν τοίχο, οι ερευνητές βρήκαν περισσότερες από 3.500 σελίδες, ηχογραφήσεις και άλλα στοιχεία. Τα ευρήματα παραδόθηκαν στο διεθνές ποινικό δικαστήριο κατά τις αρχές του τρέχοντος έτους, ενώ αποσπάσματα αυτών δόθηκαν στη δημοσιότητα τον περασμένο μήνα.
Ο Μλιάντις κατέγραφε σχολαστικά τα ονόματα όσων συναντούσε και περιέγραφε τις συζητήσεις τους, λένε οι ειδικοί. Τα ηχογραφημένα αρχεία καταγράφουν τις τηλεφωνικές του συζητήσεις με σέρβους στρατιωτικούς ηγέτες και πολιτικούς. Ο Μλιάντιτς έδινε λεπτομερείς περιγραφές και για τις συναντήσεις με τον πρώην σέρβο επικεφαλής της ασφάλειας Γιόβιτσα Στάνισιτς, που τώρα δικάζεται στη Χάγη, και άλλους σέρβους αξιωματικούς.
Μεταξύ άλλων, τα ημερολόγια λέγεται ότι παρέχουν στοιχεία για μια μυστική συμφωνία μεταξύ σέρβων και κροατών για το πώς να διαιρέσουν τη Β&Ε και να εκδιώξουν τους μουσουλμάνους από ορισμένες περιοχές.
Αυτό που καταφανώς λείπει είναι η όποια αναφορά στη γενοκτονία του Ιουλίου 1995 στη Σρεμπρένιτσα, που συνέβη υπό την ηγεσία του Μλιάντιτς. Η Σερβία απαλλάχθηκε από το διεθνές δικαστήριο το 2007 των κατηγοριών ότι είχε οργανώσει τη θηριωδία.
Τα στοιχεία από τα ημερολόγια, ωστόσο, θα χρησιμοποιηθούν στη δίκη του Ράντοβαν Κάρατζιτς, του πρώην προέδρου της ΔΣ, ο οποίο αντιμετωπίζει κατηγορίες γενοκτονίας στη Χάγη.
Ο ιστορικός Νίκολα Σάμαρτζιτς πιστεύει ότι ενώ τα ημερολόγια του Μλιάντιτς δείχνουν την άμεση εμπλοκή της Σερβίας στον πόλεμο της Β&Ε, έχουν μεγαλύτερη σημασία από ιστορική παρά νομική σκοπιά.
"Τα ημερολόγια περιέχουν πληροφορίες ότι ο Μλιάντιτς βρισκόταν σε διαρκή επαφή με τον τότε πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και την ανώτερη σερβική στρατιωτική ηγεσία. Είναι, όπως είναι γνωστό άλλωστε, πολύ αυταρχικός και σίγουρα πολλές αποφάσεις τις έλαβε ο ίδιος. "Όμως εάν από το ημερολόγιό του μπορούμε να δούμε ότι τη γενική στρατηγική τη σχεδίασαν ο σερβικός στρατός και πολιτεία, τότε αυτό αποτελεί ισχυρό στοιχείο ότι η Σερβία έκανε πόλεμο στη Βοσνία" είπε ο Σάμαρτζιτς.
"Νομίζω ότι δεν θα έχει ακόμα σοβαρές επιπτώσεις για τη Σερβία γιατί, πολιτικά, η έμφαση είναι τώρα στην "ταφή του πολεμικού πέλεκι" και την αποκατάσταση της γαλήνης" πρόσθεσε.
Ο Μπρούνο Βέκαρικ, αντιεισαγγελέας για τα εγκλήματα πολέμου, είπε στους SETimes ότι τα ημερολόγια του Μλιάντιτς σίγουρα περιέχουν πολλές πληροφορίες για τις επιχειρήσεις στον πόλεμο της Β&Ε. "Ωστόσο, προσωπικά νομίζω ότι δεν υπάρχει τίποτε στα ημερολόγια αυτά που να μην ήταν λίγο ή πολύ ήδη γνωστό" πρόσθεσε.
Ερωτηθείς εάν παρέχουν νέα στοιχεία ενοχοποίησης της Σερβίας, είπε ότι το δικαστήριο της Χάγης μπορεί να δικάσει μόνο άτομα, όχι μια χώρα ολόκληρη.
"Εάν τα ημερολόγια περιέχουν νέα στοιχεία κατά μερικών ατόμων και εάν το δικαστήριο της Χάγης συνεχίσει πάνω στην αξιολόγηση αυτή, θα μπορούσε να ασκηθεί δίωξη κατ' αυτών. Αυτό όμως εξαρτάται από το δικαστήριο της Χάγης", είπε.
Το παρών περιεχόμενο ανατέθηκε για τους SETimes.com
Ο Μπρούνο Βέκαρικ, αντιεισαγγελέας για τα εγκλήματα πολέμου, είπε στους SETimes ότι τα ημερολόγια του Μλιάντιτς σίγουρα περιέχουν πολλές πληροφορίες για τις επιχειρήσεις στον πόλεμο της Β&Ε. "Ωστόσο, προσωπικά νομίζω ότι δεν υπάρχει τίποτε στα ημερολόγια αυτά που να μην ήταν λίγο ή πολύ ήδη γνωστό" πρόσθεσε.
Ερωτηθείς εάν παρέχουν νέα στοιχεία ενοχοποίησης της Σερβίας, είπε ότι το δικαστήριο της Χάγης μπορεί να δικάσει μόνο άτομα, όχι μια χώρα ολόκληρη.
"Εάν τα ημερολόγια περιέχουν νέα στοιχεία κατά μερικών ατόμων και εάν το δικαστήριο της Χάγης συνεχίσει πάνω στην αξιολόγηση αυτή, θα μπορούσε να ασκηθεί δίωξη κατ' αυτών. Αυτό όμως εξαρτάται από το δικαστήριο της Χάγης", είπε.
Το παρών περιεχόμενο ανατέθηκε για τους SETimes.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου